Antypody Polski: Wyspy Chatham to koniec świata

Każdemu z nas marzy czasem o wyjeździe „na koniec świata”, najdalej jak to możliwe. Z drugiej strony mało kto zdaje sobie sprawę, co może kryć się pod tym pojęciem. A w zależności od miejsca w którym mieszkamy, koniec świata znajdziemy zupełnie gdzie indziej… Sprawdź razem ze mną, gdzie znajduje się polski koniec świata (i dlaczego są to Wyspy Chatham 🙂 )

Antypody Polski

Zacznijmy od początku. Przez koniec świata rozumiem miejsce położone najdalej jak tylko jest to możliwe od punktu, w którym właśnie się znajduję. Wyobrazić sobie to można jako miejsce znajdujące się dokładnie po drugiej stronie planety. Prosta wizualizacja: weźcie do ręki globus, jednym palcem dotknijcie miejsca, w którym mieszkacie (w moim przypadku Kraków, Polska), a następnie odszukajcie miejsce położone dokładnie po przeciwnej stronie globusa. Znaleźliście antypody. Koniec świata.

Sprawa wydaje się zatem prosta – bierzemy do reki globus, szukamy Polski, zaglądamy na drugą stronę globu i… widzimy ocean. Wielki, pusty, tajemniczy Ocean Spokojny. Okazuje się, że zaledwie ok. 4% lądów ma swoje lądowe antypody. Cała reszta po przekopaniu się na drugą stronę planety wyląduje w oceanie. Wśród szczęściarzy:

La Coruña (Hiszpania) – Christchurch (Nowa Zelandia)
Montpellier (Francja) – Waitangi (Nowa Zelandia)
Szanghaj (Chiny) – Salto (Urugwaj)

Zauważyć można, że europejskie antypody przypadają na rejon Nowej Zelandii, azjatyckie na Amerykę Południową.

Wyznaczanie antypodów Polski (Krakowa), czyli najdalej położony punkt od Polski

Dla Polski sprawa nieco się komplikuje, nikt jednak nie mówił, że znalezienie końca świata będzie łatwe! Zacznijmy od wyznaczenia współrzędnych geograficznych miejsca, w którym mieszkam:

Kraków 19°57’E 50°03’N (długość/szerokość geograficzna)

Antypody wyznaczamy według prostego schematu. Długość geograficzną otrzymamy wg wzoru 180° – x, gdzie x to długość geograficzna miejsca, w którym mieszkamy. Dla Krakowa jest to 180°- 19°57′ = 160°03’W. Szerokość geograficzną znaleźć jest jeszcze łatwiej: jest to ta sama szerokość, tylko na drugiej półkuli (czyli nie N, tylko S – południowa). Dla Krakowa: 50°03’S

Antypody Krakowa 160°03’W 50°03’S

Dokładnie ten punkt znajduje się po drugiej stronie kuli ziemskiej od Krakowa.

Najdalej położony ląd od Polski

Uzbrojeni we współrzędne geograficzne, znajdujemy nasze antypody na mapie. Na pierwszy rzut oka, widać bardzo niewiele.

Jeśli już teraz jesteście w stanie powiedzieć, w którym miejscu znajdują się antypody Krakowa, wielkie brawa. Tylko wprawne oko zauważy na południu ogromny lądolód Antarktydy, a na zachodzie, między chmurami, kontynent Australii i Nową Zelandię. Na wschód i północ nie widać nic. Wyrzuceni na antypodach Krakowa nie mielibyśmy szans na odnalezienie i powrót do domu…

Gdzie zatem szukać najbliższego lądu? Spójrzmy najpierw na zachód:

…i na wschód:

W którą stronę się skierować? Proste przełączenie się na mapę topograficzną jest złudne, z uwagi na zniekształcenia kątów i odległości na mapach papierowych. Niemożliwe jest dokładne odwzorowanie sfery (kuli ziemskiej) na dwuwymiarowej mapie. Zainteresowanych odsyłam tutaj. Najłatwiej patrząc na globus, rysować coraz szersze okręgi z punktem centralnym w naszych antypodach, tak jak poniżej:

Zauważcie, że w środku okręgu znalazły się Nowa Zelandia (zaznaczona czerwoną strzałką), kawałek Antarktydy (zielona strzałka) i ogromne połacie Oceanu Spokojnego, potencjalnie Polinezja Francuska (żółty pytajnik). Ameryka Południowa od razu może zostać odrzucona, leży zbyt daleko od antypodów Krakowa.

Polinezja Francuska

Spójrzmy zatem w 3 kierunkach, w stronę Nowej Zelandii, Antarktydy i Polinezji Francuskiej. Najpierw Polinezja.

Polinezja Francuska obejmuje 5 archipelagów i ponad 150 wysp, zatem jest z czego wybierać. Przestudiujmy mapę Polinezji Francuskiej, aby zidentyfikować  wyspy położone jak najbliżej naszych antypodów:

Rapa Iti

Najbliższą antypodom Krakowa wyspą Polinezji Francuskiej będzie malutka Rapa Iti leżąca w archipelagu  Iles Australes. Ta przypominająca wygasły wulkaniczny stożek wyspa zamieszkała jest przez garstkę (około 500) osób mówiących językiem francuskim. Kiedyś niezależne królestwo, dziś protektorat francuski. Wyspa położona jest około 2825 km od naszego końca świata. Daleko.

Antarktyda

Najbliższe wyspy Antarktydy leżą niewiele bliżej. Chyba nie tędy droga…

Wyspy Nowej Zelandii

Wyraźnie najbliższym lądem dla antypodów Krakowa są wyspy administracyjnie należące do Nowej Zelandii, a położone od niej na wschód. Wyspy Chatham, Wyspy Bounty i Wyspy Antypodów oddalone są od naszego końca świata o około 1370 km. Które są mu najbliższe? Powiększmy mapę po raz kolejny:

Oto odległości obliczone od naszego umownego końca świata:

Jak widać, najdalej położonym lądem od Krakowa (i tym samym najbliższy antypodom Krakowa, najbliższy końcu świata) jest archipelag Wysp Chatham. Stawiając stopę na Wyspach Chatham znajdziemy się tylko (!) 1369 kilometry od końca świata 🙂 Dalej możemy już tylko popłynąć…

Wyspy Chatham

Archipelag Wysp Chatham jest miejscem niesamowitym, gdzie czas płynie zgodnie z własnym rytmem. I to dosłownie. Na Wyspach Chatham obowiązuje unikatowa, niespotykana nigdzie indziej na świecie strefa czasowa: UTC+12:45. Wyspy Chatham są też z racji swojego odosobnionego położenia siedliskiem wielu endemicznych gatunków zwierząt.

Zaledwie dwie wyspy archipelagu są zamieszkałe: Wyspy Chatham i Pitt zamieszkuje łącznie 600 osób, trudniących się głównie rolnictwem i turystyką. Na wyspach znajdziemy przychodnię (z jednym lekarzem), bank i kilka sklepów. Nie istnieje transport publiczny. Chcąc dostać się na Wyspy Chatham, należy z wyprzedzeniem zarezerwować sobie nocleg. Gospodarz wyjedzie po nas na lotnisko, zastępując transport publiczny. Bez rezerwacji noclegu możemy nie zostać wpuszczeni na pokład samolotu lecącego na Chatham.

Wyspy Chatham to archipelag składający się z kilkunastu wysp. Która z nich położona jest najdalej od Krakowa?

Koniec świata

Spójrzmy po raz ostatni na mapę, w jeszcze większym powiększeniu.

Kandydatkami na najdalej położony od Krakowa ląd są South East Island, The Pyramid, Star Keys i Forty Fours.

Różnice w odległościach między wyspami są minimalne. Jednak bezwzględnie najdalej położonym od Krakowa skrawkiem lądu jest grupka wysepek Star Keys, należąca do archipelagu Wysp Chatham, administracyjnie w Nowej Zelandii. Odległość Star Keys od Krakowa to 18 651 km.

Koniec świata odnaleziony!

Pomogłem? Zainteresowałem? Doceniasz to, co robię? Podziękuj mi osobiście dołączając do grona fanów na Facebooku - dla Ciebie to jedno kliknięcie, u mnie tyle radości :)

A jeśli jesteś dopiero pierwszy raz na blogu, to najlepiej zacznij od TEJ STRONY