Jak wybrać śpiwór?

Jaki śpiwór
Wybór optymalnego śpiwora nie jest łatwym zadaniem

Ustalenie potrzeb

W jakich warunkach będziesz używać śpiwora? To chyba podstawowe pytanie, jakie musisz zadać sobie przed kupnem śpiwora. Sprawdziłeś, jaka jest najniższa temperatura o tej porze roku tam, gdzie się wybierasz? Nie bez znaczenia jest też wilgotność, o czym dalej.

Na podstawie prognoz i danych historycznych możesz oszacować, jaka będzie minimalna temperatura nocą podczas Twojego wyjazdu. Przy doborze śpiwora kieruj się zawsze najniższą możliwą temperaturą, weź też rozsądny zapas. Dużo łatwiej jest rozpiąć śpiwór, gdy będzie Ci zbyt gorąco niż dogrzać się, gdy temperatura spadnie zbyt nisko…

Najważniejsza zasada: lepiej wybrać śpiwór zbyt ciepły niż za lekki. W przypadku zimnych rejonów świata i gór może być to kwestia życia i śmierci.

Norma EN 13537

OK, sprawdziłeś najniższą możliwą temperaturę, wyszło Ci przykładowo 5°C. Chcesz dobrać śpiwór pod taką właśnie temperaturę. Tymczasem na worku śpiwora zaznaczone są 4 wartości:

  1. Temp max
  2. Temp comfort
  3. Temp limit
  4. Temp extreme

Zaczyna robić się ciekawie 😉

Przyczyny utraty ciepła

Każdy szanujący się producent śpiworów na rynek europejski zobowiązany jest do przebadania właściwości cieplnych swoich produktów w specjalnym laboratorium. W laboratorium takim próbom poddawany jest manekin do wymiany ciepła.

Ważne! Manekin ubrany jest w w bieliznę, długie skarpety i kominiarkę. Leży na płycie drewnianej i karimacie. Zwróćcie uwagę na dwie ważne kwestie:

  1. To, jak ubierzemy się w śpiworze ma znaczenie dla termiki. Śpiwór działa na zasadzie zatrzymywania ciepła, które wytwarza organizm. Ubierając się zbyt grubo do spania, paradoksalnie osłabiamy właściwości cieplne śpiwora! Idealny, wzorcowy ubiór to bielizna (może być termobielizna z długim rękawem i getry), czapka (przez głowę tracimy większość ciepła) i skarpety (dogrzanie stóp).
  2. Między człowiekiem a środowiskiem zachodzi nieustanna wymiana ciepła. Odbywa się ona czterema drogami: przez przewodzenie, konwekcję, promieniowanie oraz parowanie – potu i z dróg oddechowych.
  • Przewodzenie – człowiek traci ciepło przez kontakt z zimnym podłożem. Najlepiej ciepło przewodzą ciała stałe – dlatego kamienna posadzka jest dla nas „zimna”. Dalej w kolejności jest woda – w wodzie marzniemy szybciej niż na brzegu. Dlatego też mokry śpiwór traci właściwości cieplne i dużo szybciej odprowadza nasze ciepło od ciała zamiast go utrzymywać. Powietrze ma bardzo dobre własności izolujące. To właśnie powietrze jest tym, co „grzeje w śpiworze” – a dokładnie nie pozwala uciec szybko ciepłu wytwarzanemu przez organizm. Powietrze skupione jest między piórami puchu lub włóknami syntetycznego wypełnienia namiotu. Najlepszym izolatorem jest próżnia – tak działają termosy.
  • Konwekcja – to ruch materii związany z różnicą temperatur. Na logikę – ciepłe idzie do góry. Przykładem konwekcji jest rozedrgane powietrze nad gorącą szosą latem. Konwekcyjne przenoszenie ciepła znacząco wzrasta wraz ze wzrostem prędkości powietrza. W ten sposób, gdy wieje silny wiatr, człowiek wychładza się szybciej. Wiatr wyrównuje różnicę temperatur między nami a otoczeniem. Ten rodzaj utraty ciepła przy założeniu spania w namiocie/schronie jest niewielki.
  • Promieniowanie – ma największy udział w utracie ciepła organizmu. Ciepło jest wypromieniowywane z organizmu. Znów przykład: siedzimy przy ognisku, jest nam gorąco w twarz. Gdy dłonią odgrodzimy twarz od ogniska, uczucie gorąca mija, przechodzi na dłoń. Czyli to nie ciepłe powietrze owiewające twarz, a promieniowanie najbardziej ogrzewa nas przy ognisku. Po odgrodzeniu twarzy dłonią, twarz nie oddaliła się od ogniska, pozostawała ciągle w tej samej temperaturze powietrza. Jedyne co się zmieniło, to promieniowanie cieplne. Ono zatrzymało się na dłoni. Promieniowanie jest zależne od różnicy między temperaturą ciała a temperaturą otoczenia. Im różnica większa, tym promieniowanie silniejsze i tracimy ciepło szybciej. Głównym zadaniem folii NRC stosowanej w ratownictwie górskim jest ograniczenie utraty ciepła na skutek promieniowania. W warunkach kempingu, podobnie działa alumata i aluminiowe wyłożenie karimaty – odbija promieniowanie cieplne z powrotem w kierunku ciała. Śpimy zatem na aluminiowej części karimaty. Inaczej tracimy część jej termicznych właściwości.
  • Parowanie – oddychając wydychamy ciepłą parę i wdychamy schłodzone powietrze. Spocone ciało paruje szybciej oddając ciepło. Zwróćmy uwagę, żeby do śpiwora kłaść się suchym i nie przegrzewać w nim.


W podróży komfort cieplny nie jest zachowany. Jesteśmy narażeni na utratę ciepła drogą przewodnictwa (spocona, przemoknięta odzież, kontakt z zimnym podłożem), konwekcji (oziębienie przez wiatr) i promieniowania (tym większe, im większa różnica ciepłoty ciała i otoczenia).

Polecam tą firmę w walce o odszkodowanie. Mi realnie pomogli odzyskać pieniądze.
Odszkodowanie za opóźniony lot.

WNIOSKI – drewniana płyta i karimata, na której leży manekin podczas testów normy EN 13537  mają ograniczyć utratę ciepła na drodze przewodnictwa i promieniowania. Przez osłonięcie się od wiatru ograniczamy także utratę ciepła przez konwekcję. Nie używając odpowiedniej odzieży i podłoża pod śpiwór znacznie osłabiamy jego właściwości termiczne. Testy normy EN 13537 robione są przy założeniu optymalnego wykorzystania możliwości śpiwora. 

Założenia testu normy EN 13537

Wróćmy do naszego manekina. Jego temperatura wynosi 33°C, na „ciele” ma przyczepione termometry. Zapakowany w śpiwór i położony na karimacie w komorze o stałej temperaturze 20°C. W takich warunkach badany jest opór cieplny, który może zostać przeliczony na temperatury graniczne.

Przyjmuje się, że:

  1. Standardowy mężczyzna ma 25 lat, 173 cm wzrostu i 73 kilo wagi
  2. Standardowa kobieta ma 25 lat, 160 cm wzrostu i 60 kilo wagi
  3. Organizm kobiety jest dużo bardziej wrażliwy na zimno niż organizm mężczyzny, różnica ta wynosi od 3-9°C, średnio jest to 7°C. Oznacza to, że kobiecie robi się już zimno w pomieszczeniu o 7°C cieplejszym niż mężczyźnie!
  4. Ludzie chudzi, starsi, dzieci, osoby wyczerpane tracą ciepło szybciej niż standardowy model.

Wiedząc, że potrzeby cieplne kobiet i mężczyzn są różne, zaczynamy rozumieć 4 wartości podawane na worku śpiwora:

  • Temp max – maksymalna temperatura, w której standardowy mężczyzna prześpi noc bez ryzyka nadmiernego pocenia się. Zakłada się rozpięty śpiwór, zdjęty kaptur i ramiona pozostające na zewnątrz śpiwora.
  • Temp comfort – temperatura, w której standardowa kobieta prześpi całą noc w pozycji odprężonej.
  • Temp limit – temperatura, w której standardowy mężczyzna prześpi 8 godzin w skulonej pozycji bez budzenia się z zimna.
  • Temp extreme – temperatura, w której standardowa kobieta utrzyma się przy życiu przez 6 godzin (!) nie wpadając w hipotermię (tym niemniej możliwe są odmrożenia kończyn).

W teorii zatem, minimalnym przedziałem, na który zwraca uwagę młoda, zdrowa kobieta jest Temp comfort. Minimalnym przedziałem dla młodego, zdrowego mężczyzny jest Temp limit, choć osiągnięcie limitu nie będzie gwarantowało spokojnego snu.

Osoby będące zmarzluchami, które odczuwają subiektywnie zimno bardziej, powinny dodać do powyższych przedziałów dodatkowo minimalnie 5°C. Mężczyźni – zmarzluchy chcąc wyspać się w „zrelaksowanej”, a nie skulonej z zimna pozycji muszą dodać nawet więcej.

Przykład:

Parametry śpiwora, norma EN13537
Parametry śpiwora wg normy EN13537

Taki śpiwór odpowiedni będzie dla

  • Zdrowej kobiety jadącej w teren, gdzie temperatura nocą nie spadnie poniżej 8°C
  • Zdrowego mężczyzny jadącego w teren, gdzie temperatura nocą nie spanie poniżej 4°C. Przy takiej temperaturze będzie spał skulony z zimna.
  • Kobiety – zmarzlaka, dla temperatury minimalnej powyżej (8+5) = 13°C
  • Mężczyzny – zmarzlaka, dla temperatury minimalnej powyżej (4+5) = 9°C

Dla zmarzlaków dodajemy przynajmniej 5°C do wartości minimalnych.

Przykład 2:

Jadę w drugiej połowie maja w Bieszczady, nocować będę w namiocie. Z danych historycznych wynika, że po 15 maja zeszłego roku temperatura nie spadła poniżej 7°C:

śpiwór turystyczny, dane pogodowe
Historyczne dane pogodowe dają wyobrażenie o spodziewanej temperaturze podczas wyjazdu.
  • Kobieta – okazjonalny podróżnik powinna wybrać śpiwór o temperaturze T comfort 7-5=2°C
  • Mężczyzna – zaprawiony podróżnik może pokusić się o śpiwór o Temp limit 7°C
  • Starszy mężczyzna lub mężczyzna, któremu w nocy jest zimno, także turysta, który po prostu nie zna swojej tolerancji na chłód – powinien wybrać śpiwór o Temp limit 7-5=2°C

Pamiętaj: zawsze lepiej wybrać śpiwór zbyt ciepły niż za lekki! A na następnej stronie dowiesz się m.in. jaka jest różnica między śpiworem puchowym a syntetykiem.



Pomogłem? Zainteresowałem? Doceniasz to, co robię? Podziękuj mi osobiście dołączając do grona fanów na Facebooku - dla Ciebie to jedno kliknięcie, u mnie tyle radości :)

blog podróżniczy okiem miszy

A jeśli jesteś dopiero pierwszy raz na blogu, to najlepiej zacznij od TEJ STRONY

Tagi - słowa kluczowe
,

4
Dodaj komentarz

avatar
2 Comment threads
2 Thread replies
1 Followers
 
Most reacted comment
Hottest comment thread
3 Comment authors
MiszaPawełAnbiel Recent comment authors
  Subscribe  
najnowszy najstarszy oceniany
Powiadom o
Paweł
Gość
Paweł

B dobre porady. Mało kto zwraca uwagę na fakt ze lekki spiwór puchowy wymaga np pompowanej maty która wazy kilka razy tyle co karrimata. Gdyby w puchówce dało się spać bez maty było by super a tak to co oszczedzamy na spiworze musimy dołożyć biorąc gruba karrimate która zajmuje wiecej miejsca lub materac który wazy np 600-700g tym samym dochodzac… Czytaj więcej »

Anbiel
Gość
Anbiel

Bardzo mądre, praktyczne i ciekawe porady. Dzięki piękne.